Kreatywne zabawy. Marielle Tourel, zwyciężczyni plebiscytu twojstyl.pl Doskonałości Sieci 2021, znana w sieci jako Rozwojowa Mama, to ekspertka ds. edukacji rodzicielskiej. Specjalnie dla nas podpowiada jak kreatywnie bawić się z dzieckiem w każdym wieku. Zarówno z kilkumiesięcznym maluszkiem, jak i żądnym samodzielności 6-latkiem. Koncentruj się na zmianie tych zachowań, które są nie do przyjęcia – nie martw się tymi, które są po prostu dziwaczne. Zwłaszcza w przypadku osób dotkniętych łagodną formą autyzmu, całkiem możliwa jest zmiana tych zachowań, które są nie do zaakceptowania, takich jak np. napady złości, gryzienie czy niektóre zachowania Opcja A. Wprowadzenie do programu „Zrozumieć przyjaciół z autyzmem”. Prezentowany program może być prowadzony jako „ogólny”, omówiono w nim ważne pojęcia i zagadnienia, ale nie poruszono szczegółowych problemów dotyczących konkretnego dziecka lub grupy dzieci. „Wprowadzenie” stanowi kompletną całość złożoną z OBUDŹ SIĘ NA AUTYZM – EFEKTYWNY MODEL PRZEDSZKOLNO-TERAPEUTYCZNY DO PRACY Z DZIECKIEM AUTYSTYCZNYM Poziom zróżnicowania możliwości psychofizycznych uczniów, jak i ich potrzeb oraz aspiracji powoduje, że nauczyciel, pracując w klasie, jest narażony na sytu-acje trudne. Pojawiają się one wtedy, gdy zostanie naruszona równowaga pomię- Kwiecień w szczególny sposób poświęcony jest osobom w spektrum autyzmu. W tym czasie możemy spotkać się z różnymi kampaniami społecznymi, mającymi uświadamiać, czym jest autyzm i jak osoby w spektrum postrzegają świat. Warto, abyśmy pamiętali o dzieciach i dorosłych w spektrum nie tylko w kwietniu! Pytanie — odpowiedź Podpowiadamy, jak możesz bawić się z dzieckiem, by rozwijać jego angielski. Nauka języka przez dzieci zawsze idzie w parze z poznawaniem świata i rozwojem interpersonalnym. I odwrotnie – odkrywanie świata i rozwój własny uczą dzieci zasad komunikacji. 3bQj. Opublikowano: 29 listopada 2011 Zapraszam do wspólnej zabawy z dziećmi przy prezentowanych poniżej zabawach ruchowych z pokazywaniem. Zabawy są sprawdzone, zachęcają dzieci do aktywności ruchowej i naśladowania, pełniąc jednocześnie funkcję terapeutyczną i edukacyjną. KÓŁKO GRANIASTE Kółko graniaste, czworokanciaste Kółko nam się połamało, Cztery grosze kosztowało, A my wszyscy BĘC! 1. Dzieci tworzę kółko i chwytają się za ręce. 2. Śpiewają piosenkę i idą w koło. 3. Na słowo BĘC przewracają się. PALUSZEK Tu paluszek, tu paluszek, Kolorowy mam fartuszek. Tutaj rączka, a tu druga, A tu oczko do mnie mruga. Tu jest buźka, tu ząbeczki, Tu wpadają cukiereczki. Tu jest nóżka i tu nóżka, Chodź zatańczyć jak kaczuszka. 1. Dzieci stoją w kole lub półkolu i ilustrują ruchem słowa piosenki. 2. Pokazują wskazujący palec prawej, a potem lewej reki. 3. Obiema rękami chwytają fartuszek i kołyszą się. 4. Wyciągają do przodu prawą i lewą rękę. 5. Mrugają. 6. Kładą dłonie na policzkach. 7. Pokazują palcem usta. 8. Głaszczą się po brzuchu. 9. Wystawiają do przodu raz jedną, raz drugą nogę. ręki zapraszają kolegę do tańca. MAŁO NAS Mało nas, mało nas do pieczenia chleba. Jeszcze nam, jeszcze nam ciebie tu potrzeba. 1. Dzieci śpiewają piosenkę, idąc w kole. 2. W środku znajduje się jedna osoba. 3. Na słowa: ciebie tu potrzeba: zaprasza do wnętrza jedno dziecko. 4. Ono wprowadza następne. 5. Piosenkę powtarzamy wiele razy, aż wszystkie dzieci ponownie utworzą jedno koło. JULIJANKA Moja Julianko, klęknij na kolanko, Podeprzyj se boczki, Chwyć się za warkoczyki. Umyj się, uczesz się I wybieraj, kogo chcesz. 1. Dzieci, idąc wkoło: Julianki:, śpiewają piosenkę. 2. :Julianka: ilustruje ruchem słowa piosenki: • Klęka • Kładzie ręce na biodrach • Łapie się za włosy • Udaje mycie i czesanie 3. Na koniec wybiera następne dziecko, które wchodzi do środka koła i zabawa rozpoczyna się od nowa. TAŃCOWAŁY DWA MICHAŁY 1. Tańcowały dwa Michały, Tra ra ra, ra, ra. Jeden duży, drugi mały, Tra ra ra, ra. 2. Jak ten duży zaczął krążyć, Tra ra ra, ra, ra. To ten mały nie mógł zdążyć, Tra ra ra, ra. 3. Tańcowały dwa Michały, Tra ra ra, ra, ra. Jeden duży, drugi mały, Tra ra ra, ra. 4. Tak tańcują dookoła, Tra ra ra, ra, ra. Aż im pot się leje z czoła, Tra ra ra, ra 1. Dzieci, dobrane parami, trzymają się za ręce. 2. .Jedno z dzieci gra rolę dużego Michała, drugie małego Michała. 3. Pierwsza zwrotka – tańczą w kółeczku. 4. Druga zwrotka – mały Michał obraca się dookoła siebie, duży biega wokół niego. 5. Trzecia zwrotka – tańczą w kółeczku. 6. Czwarta zwrotka – duży Michał obraca się wokół własnej osi, mały biega dookoła. MAM CHUSTECZKĘ 1. Mam chusteczkę haftowaną, co ma cztery rogi. Kogo kocham, kogo lubię, rzucę mu pod nogi. 2. Tej nie kocham, tej nie lubię, tej nie pocałuję. A chusteczkę haftowaną tobie podaruję. 1. Dzieci ustawione w kole trzymają się za ręce. 2. Do środka wchodzi dziecko z chusteczką. 3. Pierwsza zwrotka – wszyscy śpiewają piosenkę idąc w kole 4. Druga zwrotka – dziecko z chusteczką wskazuje różne osoby 5. Na koniec kładzie chustkę przed wybranym dzieckiem 6. Wybraniec bierze chustkę i wchodzi do środka koła 7. Zabawa powtarza się SIEDMIOKROCZEK 1. Siedem kroków najpierw w przód, Potem siedem kroków wstecz, Tralala, tralala, I już każdy taniec zna, Tralala, tralala, I już każdy taniec zna. 2. Do kolegi odwróć się, Podaj rękę, albo dwie, Hejże ha, hejże ha, I już tańczysz tak jak ja. Hejże ha, hejże ha, I już tańczysz tak jak ja. 3. Potem ręce weź pod bok, Podskocz siedem razy, hop! Hop, hop, hop, hop, hop, hop, Jaki łatwy ten podskok, Hop, hop, hop, hop, hop, hop, Jaki łatwy ten podskok, 4. W kole stańmy wszyscy wraz I zatańczmy jeszcze raz, Tralala, tralala, I zabawa dalej trwa. Tralala, tralala, I zabawa dalej trwa. 1. Dzieci ustawione w kole ilustrują treść piosenki 2. Pierwsza zwrotka: • Siedem kroków w przód • Siedem kroków w tył • Na słowa tralala… – przeskakuję z nogi na nogę • Na słowa i już każdy… – obracają się dookoła własnej osi • Na koniec trzy razy przytupują 3. Druga zwrotka: • Tworzą pary • Podają sobie prawe, następnie lewe ręce • Obracają się w parach • Na koniec trzy razy przytupują 4. Trzecie zwrotka: • Kładą ręce na biodrach • Skaczą obunóż • Na słowa: Jaki łatwy… – klaszczą 5. Czwarta zwrotka: • Dzieci łapią się za ręce i idą w kole • Na słowa: tralala… – obracają się dookoła siebie • Na koniec trzy razy przytupują Woogie-boogie Do przodu prawą rękę daj, do tyłu prawą rękę daj i pomachaj nią. Bo przy woogie-woogie-boogie trzeba w koło kręcić się, no i klaskać trzeba też: raz! dwa! trzy! Woogie-boogie ahoj! Do przodu lewą rękę daj… Do przodu prawą nogę daj… Do przodu lewą nogę daj… Do przodu prawe biodro daj… Ojciec Wirgiliusz Ojciec Wirgiliusz uczył dzieci swoje, a miał ich wszystkich sto dwadzieścia troje: Hejże dzieci, hejże ha! Hejże ha, hejże ha! Róbcie wszystko co i ja, co i ja. Tutaj pokazujemy jakąś czynność, którą wszystkie dzieci w kole będą się starały powtórzyć. Pingwin O jak przyjemnie i jak wesoło, w pingwina bawić się, się, się, raz nóżka lewa, raz nóżka prawa, do przodu, do tyłu – i raz, dwa, trzy! Żabki My są żabki 2x (pokazujemy na siebie) My nie mamy nic takiego (kręcimy przecząco głowami) Jeno łapki 2X ( machamy rączkami) Skrzydełka żadnego (machamy rękami zgiętymi z łokciach – jak skrzydełkami) Kuła kłakła 2x Kuła kuła kuła kłakła (robimy przysiady) To najbardziej podoba się małemu Pokaż Jasiu, gdzie masz oko gdzie masz ucho a gdzie nos gdzie masz rękę gdzie masz nogę gdzie na głowie rośnie włos daj mi rękę tupnij nogą kiwnij głową tak i nie klaśnij w ręce hoop, do góry razem zabawimy się !! ( oczywiście z właściwymi gestami) Daj mi rączkę dam ci ja zatańczymy raz i dwa dookoła na paluszkach leciuteńko tak jak muszka teraz nóżką przytupniemy i rączkami wyklaśniemy jeszcze tylko skoki dwa (raz dwa) klaszczesz ty i klaszczę ja. Wszystkie zwierzaczki małe i duże, Codziennie rano i przed wieczorem, myją swe łapki, brzuszki i buzie. I idą spać z dobrym humorem Baloniku nasz malutki, rośnij duży, okrąglutki. Balon rośnie że aż strach, Przebrał miarę, no i trach! Dzieci trzymają się w kole za rączki i podchodzą wszystkie do środka koła. Następnie powtarzając podany wierszyk cofają się -koło rośnie. Na zakończenie balon -koło pęka i dzieci puszczając ręce ‘upadają’ na podłogę. Wchodzi mucha na ścianę, na ścianę, na ścianę W chodzi mucha na ścianę, na ścianę, bęc!” Wracając do tylu zmieniają wierszyk: “Schodzi mucha ze ściany, ze ściany, ze ściany, Schodzi mucha ze ściany, ze ściany, bęc!” Dzieci w kole trzymają się za ręce, prowadząca w środku. Podchodzą do środka koła, ściskając prowadzącą i śpiewają Karuzela Chłopcy, dziewczęta, dalej śpieszmy się. Karuzela czeka, wzywa nas z daleka. Starsi już poszli, młodsi jeszcze nie. Hejże ha, hejże ha! Spieszmy się. (do tej pory dzieci wysuwają na zmianę nogi do przodu, dotykając podłogi palcami, trzymają się za ręce tworząc koło) #Hej hopsa sa (wszyscy w kole podskakują, od # powtarzamy 2x) (Dzieci podskakując posuwają się w prawo, a za drugim razem w lewo). Jak ona szybko mknie. Hej dalej, dalej do zabawy.. śpieszmy się. Wybranego króla sadzamy na krześle, reszta dzieci naradza się co będą pokazywać. Gdy są gotowe stają przed królem i mówią: Dzień dobry ci królu Lulu! król: Dzień dobry wam dzieci kmieci! Gdzeście byli? dzieci: W lesie. król: A coście robili? Dzieci pokazują co robiły a król chodzi pomiędzy nimi i ma odgadnąć jaką czynność naśladują. Dziecko “niedźwiedź” siedzi w środku koła i udaje, że śpi. Pozostali tworzą koło i podają sobie ręce, posuwając się w kole śpiewają lub mówią: Stary niedźwiedź mocno śpi, (przykucają) (cicho) stary niedźwiedź mocno śpi. (przykucają) My się go boimy, na palcach chodzimy ¬ Jak się zbudzi to nas zje, (przykucają) Jak się zbudzi to nas zje. (przykucają) Pierwsza godzina niedźwiedź śpi, Druga godzina niedźwiedź chrapie, (głośno) Trzecia godzina niedźwiedź łapie!!! (rozbiegają się ) “Niedźwiedź” goni dzieci-dziecko schwytane, czy dotknięte przez “niedźwiedzia” wchodzi do koła i zabawa się powtarza. Uciekaj myszko do dziury, Niech cię nie złapie kot Bury, bo jak cię nie złapie kot Bury, To cię obedrze ze skóry. Dzieci stoją w kole trzymając się za ręce, na zewnątrz koła stoi “kot”, w środku koła jest “myszka”. Dzieci w kole podnoszą ręce tworząc “bramę” lub opuszczające i “brama” się zamyka. Przez ten otwór wpuszczają one “kota” lub “myszkę”, mogą też zamknąć drogę i uniemożliwić ucieczkę lub pogoń. Gdy “myszka” jest złapana wybieramy nowe dzieci i zabawa się powtarza. Kiedy dzieci dobrze grę poznają możemy mieć dwie pary dzieci jednocześnie. Dzieci bawiąc się w tą grę są bardzo zajęte toczącą się akcją, stąd sugerowałabym, aby nauczyć je słów piosenki zanim tę zabawę wprowadzimy w całości. “Chodzi lisek koło drogi” Zabawa w kole. Dzieci siedzą po turecku tak, żeby ich kolana stykały się. Jedno z dzieci chodzi na zewnątrz koła, inni mówią: Chodzi lisek koło drogi, Nie ma płaszcza, jest ubogi. Kogo łapką przyodzieje ¬ Ten się nawet nie spodzieje! Teraz chodzący dotyka głowy jednego dziecka i zaczyna uciekać, biegnąc po obwodzie koła. Siedzące dziecko podrywa się i stara się “lisa” złapać. “Lis” biegnie do miejsca (“mieszkania”) dziecka i siada w jego miejsce. Maluch staje się nowym lisem i zabawa toczy się dalej. Jeżeli dziecko dogoni i złapie “lisa” może wrócić na swoje miejsce a lis szuka kogoś innego komu zechce zająć dom. Zabawa toczy się dalej. Proszę zwrócić uwagę aby nic nie wystawało na zewnątrz koła (ręce) i aby nie było w pobliżu żadnych przedmiotów, o które biegnące dziecko mogłoby się rozbić. “Gąski, gąski do domu…” Jedno dziecko. “pasterka” (stoi przy ścianie, dwoje dzieci w środku sali -”wilki”, reszta gromadki -”gąski” (z przyboczną do podpowiadania) pod przeciwległą ścianą. Pasterka: Gąski, gąski do domu! Gąski: Boimy się! Pasterka: A czego! Gąski: Wilka złego! Pasterka: A gdzie on jest! Gąski: Pod płotem! Pasterka: Co pije! Gąski: Pomyje! (woda po zmywaniu naczyń) Pasterka: Co gryzie! Gąski: Kosteczki! Pasterka: Hola gąski do mateczki! Gąski starają się przebiec do pasterki, a wilki usiłujące schwycić. Schwytane gąski stają się wilkami. Zabawa toczy się dalej. Taniec integracyjny przy muzyce “Podaj rękę koleżance” Podaj rękę partnerowi (podajemy rękę koledze w parze) potem podaj drugą (podajemy drugą rękę) Zrób obrocik dookoła (obrót) gdy muzyka brzmi (puszczamy się za ręce i ukłon w stronę partnera) Stań na baczność, tupnij nogą (pozycja “na baczność” i raz tupnięcie nogą) Wkoło pokręć głową (stojąc w miejscu robimy obrót głową) Klaśnij w dłonie i w kolana (raz klaśnięcie w ręce i raz w kolana) Niech zabawa trwa (ukłon w stronę partnera) ZMIANA PARTNERÓW – KOLEGÓW – KOLEŻANEK. TU STOJĄ KROKODYLE Tu stoją krokodyle i orangutany, Dwa malutkie wężyki i królewski orzeł, I kot i mysz i bardzo duży słoń, Dlaczego jeszcze nie ma dwóch nosorożców. Laj luli laj, luli luki luli laj… Śpiewamy i pokazujemy: Tu stoją krokodyle – kłapiemy paszczami krokodyli z dłoni, I orangutany – kręcimy pupciami i bioderkami, Dwa malutkie wężyki – wykonujemy ruch płynącej fali obiema rękoma, I królewski orzeł – pokazujemy koronę na głowie, I kot i mysz – pokazujemy malutkie wąsiki pod nosem, I bardzo duży słoń – ręką pokazujemy trąbę, Dlaczego jeszcze nie ma- szukamy ich przez niby- lornetkę, dwóch nosorożców- pokazujemy rękoma rogi nosorożca Laj luli laj- służy do machania obiema łapkami wokół siebie CZYŻYKU Czyżyku, czyżyku, ptaszku maleńki, Czyżyku, czyżyku, ptaszku maleńki. (Machamy skrzydełkami) Czyś widział, czyś słyszał jak się sieje mak, Czyś widział, czyś słyszał jak się sieje mak. (Ręką z tyłu ucha pokazujemy, że słuchamy) Oto tak, oto tak, tak się sieje mak, Oto tak, oto tak, tak się sieje mak. (Wykonujemy ruch ręką tak jak byśmy siali) Czyżyku, czyżyku, ptaszku maleńki, Czyżyku, czyżyku, ptaszku maleńki. (Machamy skrzydełkami) Czyś widział, czyś słyszał jak wzrasta mak, Czyś widział, czyś słyszał jak wzrasta mak. (Pokazujemy rękami lunetę patrząc ja rośnie i nadsłuchujemy z ręką za uchem) Oto tak, oto tak, tak wzrasta mak, Oto tak, oto tak, tak wzrasta mak. (Pokazujemy ręką od ziemi jak w górę rośnie mak) Czyżyku, czyżyku, ptaszku maleńki, Czyżyku, czyżyku, ptaszku maleńki. (Machamy skrzydełkami) Czyś widział, czyś słyszał jak się ścina mak, Czyś widział, czyś słyszał jak się ścina mak. (Pokazujemy rękami lunetę patrząc ja rośnie i nadsłuchujemy z ręką za uchem) Oto tak, oto tak, tak się ścina mak, Oto tak, oto tak, tak się ścina mak. (Wykonujemy ruch jak byśmy sierpem cieli łodygi maku) Czyżyku, czyżyku, ptaszku maleńki, Czyżyku, czyżyku, ptaszku maleńki. (Machamy skrzydełkami) Czyś widział, czyś słyszał jak się zjada mak, Czyś widział, czyś słyszał jak się zjada mak. (Pokazujemy rękami lunetę patrząc ja rośnie i nadsłuchujemy z ręką za uchem) Oto tak, oto tak, tak się zjada mak, Oto tak, oto tak, tak się zjada mak. (Pokazujemy rękami jak jemy mak) Dziesięciu murzynków Dziesięciu murzynków w spodenkach na szelkach, Taką piosenkę nam zaśpiewało: O, Elena ty, buzi, buzi daj, O, Elena, balua, balue. Dziesięciu murzynków – pokazujemy dziesięć paluszków, w spodenkach na szelkach – pokazujemy spodenki ciągnąc od dołu do góry, szelki pokazując, naciągając niewidzialne taśmy szelek, Taką piosenkę – pokazujemy rękoma coś wielkiego rozstawiając je jak najszerzej, nam zaśpiewało – gramy na niewidzialnej gitarze. O, Elena – wyciągamy do niej ręce, ty, buzi, buzi daj – paluszkami przeciągamy po wargach, O, Elena – wyciągamy do niej ręce, balua, balue – raz jedno, raz drugie biodro podpieramy dłońmi. FURMAN Wszystkich dziś ciekawość budzi, Kto jest najszczęśliwszym z ludzi A ja mówię, że nad pana Najszczęśliwszy los furmana Hej wio! hetta wio! Hetta stary, młody, jary Hej wio! Hetta wio! Hetta! Wiśta! Prrr! Dzieci stoją trójkami na obwodzie koła. Para z przodu (konie w zaprzęgu) trzymają się za ręce z trzecią osobą stojącą za nimi (furman). Trójki poruszają się po obwodzie koła truchtem w rytm melodii. Na słowa: „ Hej wio! hetta wio!…” pary tworzą mostki, pod którymi przebiegają furmanki. Na słowa: „Hetta! Wiśta! Prrr!…” pary (konie) zatrzymują dowolnego furmana. Następuje zmiana ról w trójkach: zatrzymany furman jest jednym z pary koni z zaprzęgu, a jeden z koni – furmanem. Zabawa rozpoczyna się od początku. GALOP PRZEŁĘCZĄ Zabawa ta skutecznie pozbawi dzieci nadmiaru energii (a nawet nie tylko i nadmiaru, ale i wszelkie rezerwy… – o ile sam wcześniej nie “wysiądziesz ” ) Maluchy wcielają się w jeźdźców konnych, którzy to w szalonym galopie przemierzają przełęcz górską (uciekają?). Galop to po prostu bieg w miejscu. Na naszej drodze spotkamy czasami różne przeszkody. I znów – przeszkody to twoja inwencja – ja podaję tylko podstawowe: KAMIEŃ – podskakujemy GAŁĄŹ – przechylamy się KAKTUS Z LEWEJ- robimy unik (odchylamy się) W PRAWO(!!) KAKTUS Z PRAWEJ – robimy unik w LEWO(!!) ZAKRĘTY – obracamy swoje szacowne osoby o 90 stopni (1/2 PI) w podanym kierunku STRUMYK – skok do przodu GIMNASTYKA Prawa noga, wypad w przód, a rękoma zawiąż but. Powrót, przysiad, dwa podskoki, w miejscu bieg i skłon głęboki. Wymach rąk w tył i do przodu Już rannego nie czuć chłodu. Dzieci stoją pojedyncze, zwrócone twarzą do środka koła. Inscenizują ruchami treść piosenki. Prawa noga – noga prawa wyprostowana i uniesiona w górę, Wypad w przód – wyciągnięta noga opada na podłogę, A rękoma zawiąż but – skłon do wysuniętej nogi i naśladowanie zawiązywania buta, Powrót – powrót do pozycji zasadniczej, Przysiad – przysiad z wyciągniętymi do przodu rękoma, Dwa podskoki – dwa podskoki w miejscu, W miejscu bieg – bieg w miejscu, I skok głęboki – skłon z sięgnięciem rękoma palców nóg, Wymach rąk w tył – wysunięcie rąk do tyłu, I do przodu – wysunięcie rąk do przodu, Już rannego nie czuć chłodu – przybranie pozycji zasadniczej. GŁOWA, RAMIONA Głowa, ramiona, kolana, pięty Kolana, pięty, kolana, pięty Głowa, ramiona, kolana, pięty Oczy, uszy, usta, nos. Głowa -pokazujemy obiema rękoma głowę, Ramiona – pokazujemy obiema rękoma ramiona, Kolana – pokazujemy obiema rękoma kolana, Pięty – pokazujemy obiema rękoma pięty, Kolana – pokazujemy obiema rękoma kolana, Pięty – pokazujemy obiema rękoma pięty, Oczy – pokazujemy obiema rękoma oczy, Uszy – pokazujemy obiema rękoma uszy, Usta – pokazujemy obiema rękoma usta, Nos – pokazujemy obiema rękoma nos. IDZIE ZUCH Przygotował zuch dwie nogi, Do dalekie ciężkiej drogi. Noga lewa, noga prawa, To dla zuch jest zabawa. Przygotował zuch dwie nogi – pokazujemy dłońmi nogi, Do dalekie ciężkiej drogi – marsz w miejscu, Noga lewa, noga prawa – pokazujemy raz lewą, raz prawą nogę, To dla zuch jest zabawa – otrzepujemy dłonie, Ref: Idzie zuch, wicher dmucha, I do tyłu ciągnie zucha, Ale zuch się nie przejmuje, I do przodu maszeruje. Idzie zuch – łapiemy osobę idącą obok za pasek i idziemy w jednym kierunku, Wicher dmucha – robimy nad głową „ wicher” rękoma, I do tyłu ciągnie zucha – ciągniemy osobę przed nami za pasek do tyłu, I do przodu maszeruje – idziemy znowu w kole do przodu, Przygotował zuch dwie ręce, Tylko dwie, bo nie ma więcej. Ręka lewa, ręka prawa, To dla zucha jest zabawa. Przygotował zuch dwie ręce – pokazujemy ręce, Ręka lewa, ręka prawa – pokazujemy raz lewą a raz prawą rękę, To dla zucha jest zabawa – otrzepujemy dłonie, Przygotował zuch dwa oka, Takie wielkie jak u smoka. Oko lewe, oko prawe, Oba światy są ciekawe. Takie wielkie jak u smoka – pokazujemy dłońmi paszczę smoka i kłapiemy nią, Przygotował zuch dwa oka – pokazujemy „oko” palcem, Oko lewe, oko prawe – pokazujemy raz lewe, raz prawe oko, Oba światy są ciekawe – otrzepujemy ręce, Przygotował zuch dwa ucha – pokazujemy uszy, To zabawa jest dla zucha – uśmiechamy się do siebie, Przygotował zuch dwa ucha, To zabawa jest dla zucha. Ucho lewe, ucho prawe, Oba dźwięki są ciekawe. Ucho lewe, ucho prawe -p raz ucho lewe, raz ucho prawe, Oba dźwięki są ciekawe – otrzepujemy dłonie, Przygotował zuch swą głowę, Na daleką ciężką drogę. Głowa w lewo, głowa w prawo, Takie jest zuchowe prawo. Przygotował zuch swą głowę – kiwamy nią do przodu, Na daleką ciężką drogę – idziemy w miejscu, Głowa w lewo, głowa w prawo – kiwamy głową na lewo i prawo, Takie jest zuchowe prawo – otrzepujemy dłonie. Księżyc raz odwiedził staw Księżyc raz odwiedził staw, bo miał bardzo dużo spraw, Zobaczyły go szczupaki: – Kto to tak, kto to taki? Księżyc na to odrzekł szybki: – Jestem sobie złotą rybką. Słysząc taką pogawędkę rybak złowił go na wędkę. Dusił całą noc w śmietanie i zjadł rano na śniadanie. Księżyc raz odwiedził staw – pokazujemy rękoma duży okrąg przed sobą, bo miał bardzo dużo spraw – łapiemy się za głowę i kiwamy nią na boki, Zobaczyły go szczupaki – rękoma pokazujemy przed oczyma okulary, -kto to tak, kto to taki? – kiwamy paluszkiem niby to grożąc, Księżyc na to odrzekł szybki – uderzamy się otwartą dłonią w czoło, - Jestem sobie złotą rybką – ręką naśladujemy ruch płynącej rybki, Słysząc taką pogawędkę – nadstawiamy ucho pomagając sobie ręką, rybak złowił go na wędkę – zarzucamy wędkę obiema rękoma, Dusił całą noc w śmietanie – dusimy, kogo pod ręką mamy, i zjadł rano na śniadanie – wykonujemy gest zjadania pomagając sobie rękoma. NIEDŹWIADEK Lewa łapka, prawa łapka ja jestem niedźwiadek lewa nóżka, prawa nóżka, a to jest mój zadek. Lubię miodek, kocham miodek i kradnę go pszczółkom lewą łapką, prawą łapką, a czasami rurką. Słowa piosenki obrazujemy gestami. OCH, JAK PRZYJEMNIE Och jak przyjemnie, I jak wesoło, W pingwina bawić Się, się, się. Raz nóżka w lewo, Raz nóżka w prawo, Do przodu, do tyłu, I raz, dwa, trzy. Podstawa: dzieci stoją w szeregu, łapią się w pasie i śpiewają ruszając: Na „Się, się, się” – podskakują trzy razy do przodu, Raz nóżka w lewo – wystawiamy lewą nogę, Raz nóżka w prawo – wystawiamy prawą nogę, Do przodu – podskakujemy raz do przodu, Do tyłu – podskakujemy raz do tyłu, I raz, dwa, trzy – podskakujemy trzy razy do przodu. ŚLIMAK W trawie, w czasie deszczu, chrapie ślimak zły. Ślimaku, pokaż rogi, dam ci sera na pierogi. Nie pokażę rogów, bo nakapie mi, na lewy róg i prawy, nie, nie wyjdę z mojej trawy. Opis: Bawiący się stoją w kole i wykonują ruchy zgodne ze słowami piosenki. W trawie – pokazujemy rękoma trawę (przebieramy palcami dłoni przed sobą) w czasie deszczu – opuszczamy ręce z wysokości głowy w dół (przebieramy palcami pokazując kropelki deszczu) chrapie ślimak – przykładamy ręce do twarzy i składamy je jak do snu, zły – wykonujemy klasyczny grymas twarzy (można przyłożyć dłonie zaciśnięte w pięści do policzków) pokaż rogi – przykładamy ręce do głowy i pokazujemy rogi (kilka razy zginamy i prostujemy palce wskazujące) dam ci sera na pierogi – klaszcząc, energicznie pocieramy dłoń o dłoń (lub wyciągamy palce wskazujące przed siebie i wykonujemy ruch jak przy graniu na bębenku) nie pokażę – wykonujemy głową gest zaprzeczenia (kręcimy głową na boki) rogów – pokazujemy rogi bo nakapie mi – pokazujemy kropelki deszczu na lewy róg – pokazujemy lewy róg i prawy – pokazujemy prawy róg nie, nie wyjdę – wykonujemy głową gest zaprzeczenia (kręcimy głową na boki) z mojej trawy – pokazujemy rękoma trawę Za każdym razem zwiększamy tempo śpiewu. STARY ABRAHAM Śpiewamy: Stary Abraham miał siedmiu synów, siedmiu synów miał stary Abraham, a oni siedli i nic nie jedli tylko śpiewali sobie tak: Stary Abraham… Przed początkiem każdej zwrotki osoba prowadząca krzyczy: prawa ręka – wszyscy odpowiadają: prawa ręka. Śpiewamy więc piosenkę uderzając prawą ręką o kolano. Drugi raz: prawa ręka, lewa ręka. Teraz dwiema rękoma uderzamy o oba kolana i tak w kółko: prawa ręka, lewa ręka, prawa noga, lewa noga, prawe ramie, lewe ramię, głowa, prawe oko (mrugamy), lewe oko i język. Wtedy jest najśmieszniej i gdy wszyscy poruszają wszystkim i w dodatku seplenią. CZTERY KRASNOLUDKI Szły do lasu cztery krasnoludki Jeden mały a drugi malutki, Trzeci leciutki jak skrzydła motylka, Czwarty cieniutki jak szpilka. Wilk zobaczył cztery krasnoludki Jeden mały… Zjem ja sobie cztery krasnoludki Jeden mały… Uciekają cztery krasnoludki Jeden mały… Śpiewamy i pokazujemy: Szły do lasu – palcami dłoni pokazujemy chodzenie na przedramieniu drugiej ręki, Cztery – pokazujemy cztery palce, Krasnoludki – z dłoni robimy czapeczkę na głowie, Jeden mały – pokazujemy człowieka niewielkiego wzrostu, drugi malutki – zniżamy dłoń ku ziemi, Trzeci leciutki – machamy jak motylek swoimi skrzydłami, Czwarty cieniutki – małym palcem pokazujemy cud figurę krasnala, Wilk zobaczył – robimy z dłoni lornetkę i rozglądamy się do okoła, Zjem ja sobie – klepiemy się po brzuchu, Uciekają cztery – biegniemy w miejscu. TAM W AFRYCE Tam w Afryce rzeka Nil, W niej krokodyl mały żył Z tatą krokodylem Pływał sobie Nilem I śpiewał tak: Tam w Afryce… Tam w Afryce rzeka Nil – pokazujemy palcem na wprost niby to postukując, W niej krokodyl – kłapiemy dłońmi udając paszczę krokodyla, mały – pokazujemy coś małego blisko siebie trzymając dłonie, Z tatą krokodylem – pokazujemy dużą paszczę, Pływał sobie Nilem – pokazujemy ruch płynącej ryby. UGI, BUGI Jak wykorzystać nadmiar energii? Popląsać! A ten pląs jest stworzony właśnie do tego. Do przodu prawą rękę daj. Do tyłu prawą rękę daj, do przodu prawą rękę daj. I potrząśnij nią. Bo przy ugi bugi, bugi trzeba zgrabnie kręcić się. No i klaskać trzeba też. Raz, dwa, trzy. Ugi, bugi – ole ! Ugi, bugi – ole! Ugi, bugi – ole! I od nowa zaczynamy taniec ten. Zabawa polega na tym, że stoimy w kole i “podajemy” do środka, tę część ciała o której śpiewamy. Do przodu… – podajemy jakąś część ciała do przodu. I potrząśnij nią – potrząsamy przed sobą daną “częścią ciała” Bo przy ugi bugi … – unosimy ręce do góry i ruszając mocno biodrami obracamy się raz dokoła własnej osi. No i klaskać… – klaszczemy w dłonie raz, dwa , trzy (3 razy) Ugi, bugi… – łapiemy się za ręce i idziemy do środka koła ole! – podskakujemy w górę, później cofamy się, podskakujemy itd. I od nowa… – klaszczemy w dłonie. Do przodu podajemy np. lewą rękę, prawą nogę, lewą nogę, brzuch, głowę, ucho lewe, ucho prawe itd. ZAJĄCZEK W leśniczówce za lasem, Spoglądając przez okno Szmer usłyszał leśniczy Zajączek puka w drzwi: -Oj, pomóż, pomóż, pomóż mi, bo mnie inny zastrzeli pif, paf, pif, paf. -Chodź zajączku tu do mnie, ja Ciebie obronie Śpiewając pokazujemy: W leśniczówce – pokazujemy daszek z dłoni, za lasem – machamy jak na pożegnanie dłonią, Spoglądając przez okno – zwijamy dłoń w „okulary”, Szmer usłyszał leśniczy – nadstawiamy ucho pomagając sobie dłonią, Zajączek puka do drzwi – pukamy paluszkiem o drzwi, -Oj, pomóż, pomóż, pomóż mi – chwytamy się obiema dłońmi za głowę i kiwamy na obie strony, bo mnie inny zastrzeli: pif, paf, pif, paf. – strzelamy z rewolwerów utworzonych z palców, -Chodź zajączku tu do mnie – wołamy go dłonią do siebie, ja Ciebie ochronię – wykonujemy gest kołyski obiema dłońmi kołysząc na boki. Zabawa polega na tym, że za pierwszym razem śpiewamy i pokazujemy wszystko, (w leśniczówce za lasem…), później tylko pokazujemy, nie śpiewamy wszystkiego, tzn. nie śpiewamy “w leśniczówce…” tylko to pokazujemy, i od „za lasem” już śpiewamy i pokazujemy do końca. Za każdym razem “zabieramy” jedną linijkę tekstu i tylko to pokazujemy, bawimy się tak długo, aż pokażemy cały pląs bez śpiewu. Zostaw odpowiedź Musisz się zalogować aby móc komentować. Temat: „Poznaję świat poprzez zmysły. Uczę się bawić”.Cele operacyjne:• Stymulacja zmysłów (dotyku, słuchu, wzroku) poprzez różne bodźce.• Usprawnianie procesów poznawczych.• Praca nad uporem dziecka poprzez tworzenie pozytywnej atmosfery na zajęciu.• Wprowadzenie dziecka w sytuację zabawy.• Rozwijanie percepcji wzrokowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej.• Utrwalenie pozytywnych emocji w trakcie wykonania zadań.• Uświadamianie dziecku przeżywanych emocji poprzez ich pracy: pracy: wspierające i stymulacyjne rozwój dziecka, aktywizujące, korygujące, muzykoterapia, terapia tańcem i ruchem, terapia piaskiem, terapia farbami (colorterapia).Uczestnik zajęcia: dziecko autystyczne, 6 lat, niemówiące, niechętne do zajęcia, dydaktyczne: farby, kartki z różnymi obrazkami, podkład muzyczny, piasek, makaron, koszyki i inne pomoce zajęcia:1. Powitanie – powitanie wspólnie z dzieckiem. Psycholog mówi „Dzień dobry” i razem klaszczą w Nawlekanie makaron na słomki. Dziecko samodzielnie nawleka makaron, wykonuje zadanie do końca. Potem składa makaron na miejsce („sprząta”).3. Układanie drobnych elementów twarzy. Dziecko przykleja do twarzy drobne elementy: oczy, nos, uszy, włosy, brwi. Psycholog nazywa te Terapia kolorem, z wykorzystaniem farb. Dziecko ma przed sobą foliowaną kartkę z wyciśniętymi farbami. Dziecko „bawi się” tym, że naciska na farby, rozpowszechniając i mieszając kolory między sobą. 5. Przerwa. Wyciszenie w tańcu. Taniec w parze do podkładu muzycznego (muzyka spokojna). Dziecko w parze z psychologiem, przytulając tańczy taniec. W trakcie tańca psycholog klepie uspokajająco dziecko po plecach. 6. „Talerzyk”. Psycholog rozkłada przed dzieckiem talerzyk i obrazki z rysunkami warzyw i owoców oraz zabawek. Dziecko powinno wybrać „jedzenie” i położyć je na Dopasowanie do koloru. Dziecko powinno posegregować przedmioty do koszyków wg 2 kolorów (żółtego i niebieskiego).8. Przerwa. Skakanie pod muzykę aktywną (ekspresja ruchowa, odreagowanie emocji).9. Powtórzenie zadań dobrze znanych. Dziecko uporządkowuje elementy układanki wg ich Segregowanie elementów wg wzoru. Dziecko rozkłada w słoiczki kuleczki, koreczki i drobne Przerwa. Skakanie pod muzykę aktywną (ekspresja ruchowa, odreagowanie emocji).12. Piaskoterapia. Zabawa z piaskiem (rysowanie po piasku, sypanie, zostawienie odcisków dłoni, zakapywanie ręki, zmiana rąk itd.). Dziecko powtarza za psychologiem, psycholog pozwala dziecku „eksperymentować”, bawić się z piaskiem. 13. Pożegnanie. Psycholog mówi „Do widzenia” i razem klaszczą w w trakcie zajęcia psycholog nazywa emocje, które dziecko przeżywa na zajęciu (radość, smutek, zadowolenie, złość). Autyzm jest zaburzeniem rozwoju, które dotyka wszystkich podstawowych sfer funkcjonowania dziecka. Dlatego terapia i edukacja dziecka, wymaga złożonych i kompleksowych oddziaływańIstotą autyzmu jest uszkodzenie biologicznych uwarunkowań nabywania się utratą lub zaburzeniem wrodzonych dyspozycji do:nabywania mowy;rozumienia intencjonalności drugiego człowieka;przejmowania dziedzictwa dziecka z autyzmemNa początek – obserwacja i duża dawka funkcjonalna: wyznacza kierunki podjęcia efektywnych przetrwania – niwelowanie dyskomfortu dziecka związanego ze stanem zdrowia (zaburzenia metaboliczne, trzewne – nietolerancja pokarmowa, obecność pasożytów).Praca nad odbiorem i integracją bodźców i sposób myślenia osób z autyzmemNieharmonijność poznawcza (bardzo wysokie umiejętności i skrajnie uczenia się (w jeden określony ulubiony sposób).Problemy w zakresie łączeniem elementów w całość - nadmierna i rozumienie pojęć abstrakcyjnych (konkret ponad miarę).Trudności z dzieleniem pola uwagi (praca naprzemienna - raz ja, raz ty).Problemy w zakresie Teorii Umysłu (rozumienie cudzych intencji).Teoria umysłu*„Ludzie mówią do siebie oczami. O czym oni rozmawiają?”*Konsekwencje braku teorii umysłu:ludzie, którzy nie rozwijają teorii umysłu, zapadają na jedno z najcięższych zaburzeń umysłowych – autyzm;nie potrafią udawać, kłamać – aby móc kogoś okłamać, trzeba nie tylko znać treść jego świadomości i skutecznie nią manipulować, ale musi to być również działanie zaplanowane, przemyślane, wybiegające w przyszłość;nie rozumieją żartów;traktują innych ludzi przedmiotowo;nie rozumieją własnych uczuć, ani też stanów emocjonalnych innych ludzi;nie mają przyjaciół ani wrogów;nie potrafią abstrahować;ich zachowanie warunkuje chwila emocji przez dziecko z autyzmemCzęsto jest tak, że dziecko czuje, przeżywa emocje, ale nikt nie powiedział mu, jak je nazwać. Warto pomóc dziecku w rozumieniu stanów, które przeżywa:Jeżeli ktoś daje ci coś ciekawego albo robi coś miłego dla ciebie – wtedy czujesz zdarza się coś strasznego – czujesz strach – chcesz uciec lub zdarza się coś przykrego – przypadkiem, gdy ludzie opuszczają cię – wtedy czujesz chcesz, żeby coś się zdarzyło i to się dzieje – czujesz ktoś robi coś przykrego celowo – czujesz dostajesz coś co chcesz – czujesz chcesz coś dostać, a tego nie dostajesz – czujesz dostaniesz coś czego pragnąłeś, mimo że nie myślałeś, że dostaniesz – czujesz pragniesz czegoś i myślisz, że tego nie dostaniesz i rzeczywiście nie dostajesz – faktycznie czujesz rozumienia emocjiRozpoznawanie wyrazu twarzy z emocji ze schematów emocji związanych ze zdarzeniami, emocji związanych z emocji związanych z przewidywaniami. ZachowanieSilne reagowanie na elastyczność w sztywność i obsesje w zachowaniu, ruchowe (manieryzmy ruchowe, bieganie, machanie rękoma, itp…)Ograniczony repertuar Carla H. DelacatoDziwne, powtarzane zachowania u osób z autyzmem są symptomami zaburzeń w funkcjonowaniu kanałów sensorycznych: dotyku, słuchu, wzroku, węchu, zachowania są próbą naprawienia uszkodzonych kanałów pozwala na określenie jakie kanały są zaburzone i w jaki sposób (nadwrażliwość, zbyt mała wrażliwość, „biały szum”).Dostarczanie odpowiednich doświadczeń i bodźców normalizuje funkcjonowanie kanałów sensorycznych, przygotowuje do uczenia się nowych umiejętności.„Dzieci autystyczne mają zdolność uczenia się tak jak inni ludzie,o ile znajdują się w specjalnie przystosowanym do ich potrzeb środowisku. Środowisko to składa się z miejsc, w których dziecko przebywa na co dzień, a różni się od normalnego tylko na tyle, aby stało się dla niego bardziej funkcjonalne. Istotna jest więc organizacja przestrzeni, polegająca na ograniczeniu bodźców rozpraszających uwagę dziecka".Czego chcemy nauczyć osobę z autyzmem?Rozumienia komunikatów innych osóbStwarzanie jasnych, ustrukturalizowanych sytuacji- wprowadzanie „słów-kluczy” w danej planów podpowiedzi wzrokowych (przedmioty, zdjęcia, obrazki, piktogramy).Odpowiednia forma komunikatów słownych kierowanych do osoby z na ogólny zarys metody codziennej komunikacji z dzieckiem z autyzmem:Minimalizuj zadawanie pytań: Co to jest? Powiedz, czego chcesz?, Co robisz?, Jak to się nazywa?Komentarze – przyspieszają rozwój i udoskonalanie i zasygnalizowanie: uzyskaj kontakt wzrokowy, usta nieznacznie rozchylone, brwi uniesione, ciało pochylone w stronę sytuację sprzyjającą przesadnych gestów i mimiki – przedstawienie dziecku przykładowych odpowiedzi na zadawane – skracaj wypowiedzi, redukuj ich złożoność, pamiętaj o poziomie językowym przesadnej intonacji, natężenia głosu – postaraj się zwrócić uwagę wzrokowy – „spójrz na mnie” – najprostsza to jak zabawę – rozmawiaj łagodnie, dużo się uśmiechaj, okazuj ciepło i języka i komunikacji - Gdy dziecko z autyzmem nie mówi:Wprowadź zabawki atrakcyjne dla zabawy, które wymagają zmiany dziecko bierze Cię za rękę i prowadzi do jakiegoś przedmiotu, nie pozwól mu tego robić – wycofaj rękę i zapytaj „co chcesz wziąć?”. Wyprostuj rękę dziecka i palec wskazujący i podejdź z dzieckiem do wybranego – jeżeli dziecko zwróci uwagę na jakieś wydarzenie mów: „śmieszne”, „duże”, „straszne”.Zmieniaj niepożądane zachowanie – jeśli dziecko rzuca zabawką, bo nie chce się nią bawić, naucz przeczących ruchów głowy z samogłoską „e”, jeżeli wyraz nie jest jeszcze za zabawki bańki mydlane daj zrobić dziecku jeden raz i schowaj. Powiedz „b” zanim dasz je dziecku zabawkę, przesuń meble, zmień otoczenie i czekaj na o kontakt wzrokowy – zabawki, obrazki pokazuj trzymając je na wysokości wzroku jednocześnie rozumieć i rozumienie: naucz reakcji na imię, ucz wykonywania prostych dziecku czas na was. Potrzebujemy waszej pomocy i zrozumienia. Wasz świat nie jest zbyt otwarty dla nas i nie stanie się taki bez waszego silnego wsparcia. Tak, tragedia wiąże się z autyzmem nie dlatego, że tacy jesteśmy, ale że takie rzeczy się nam przytrafiają. Możecie się tym martwić, jeśli chcecie się martwić czymkolwiek. Ale lepiej się wściec niż martwić – i wtedy zróbcie coś z tym. Tragedią nie jest to, że tu jesteśmy, ale że w waszym świecie nie ma dla nas miejsca.”Jim SinclairDZIAŁAJ SYSTEMATYCZNIE, WYKONAJ TO CO POWIEDZIAŁEŚ, ŻE ZROBISZ I PAMIĘTAJ O DOCENIANIU POPRAWNEGO ZACHOWANIANa podstawie „Terapia behawioralna dzieci z autyzmem” M. Suchowierskiej fot. Fotolia Co robić, gdy podejrzewa się autyzm u dziecka? Badacze autyzmu zgadzają się jednomyślnie, że interwencja powinna zacząć się jak najwcześniej. Jaką formę powinna przyjąć? Podstawowym założeniem jest stwierdzenie, że interwencja powinna być tak zaprojektowana, by dostosować ją do dziecka, a nie zmuszać do określonego specyficznego modelu. Rdzeniem behawioralnego podejścia do interwencji jest analiza zachowań. Trening ten oparty jest często na nagradzaniu dzieci za zrealizowanie pewnych celów w klasycznej terapii. Chcesz pewnego zachowania, więc dajesz dziecku parę szans, aż samodzielnie wykona je prawidłowo w minimum. Formy terapii obejmują dyskretną próbę treningu, w którym zadania są podzielone na najmniejsze części. Są to: nauczanie indywidualne, analiza ustnego zachowania, które skupia się na języku i jest podstawą dalszej nauki, osiowa odpowiedź trenująca, która koncentruje się na zachowaniach według pewnego klucza (motywacja, samozapoczątkowanie i reakcja). Zobacz także: Jak rozpoznać autyzm u niemowlęcia? Na czym polega podejście rozwojowe i behawioralne do autyzmu? Podejście rozwojowe we wczesnej interwencji oparte jest na stadium rozwojowym dziecka. Uwydatnia społeczne stosunki oraz pomaga dzieciom uczyć się i działać w normalnym środowisku. Jeden z takich programów nazywa się Floortime. Zgodnie z nim rodzice albo inny opiekun, bawiąc się z dzieckiem, w naturalny sposób dostarczają mu modeli, a także chwaląc jego pomoc w zabawie i oddziałując wzajemnie przez właściwą komunikację. Różne aspekty obu podejść – behawioralnych i rozwojowych – mogą być połączone ze sobą nawzajem lub z mową, a także z zawodowymi, fizycznymi i społecznymi terapiami rozwoju. Również komponent genetyczny ma swój silny udział. Samo posiadanie takich genów jeszcze nie wpływa na to, że dziecko będzie autystyczne, ale interakcje między genami a środowiskiem naturalnym mogą stanowić czynnik zmieniający geny albo włączający pewne geny i prawdopodobnie przyczynić się do choroby. Dzieci z autyzmem bardzo się różnią między sobą pod względem reakcji na środowisko szkolne, co oznacza, że nauczyciel musi się wykazać elastycznością w podejściu do takich uczniów. Nauczanie dzieci ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi wymaga stosowania specjalnych metod. Fragment pochodzi z książki "Dziecko autystyczne" autorstwa Beaty Zawiślak (Impuls 2015). Publikacja za zgodą wydawcy. Zobacz także: Czy szczepienia wywołują autyzm? Na początku trzeba zwrócić uwagę na to, że jest praktycznie niemożliwym opracowanie przez kogokolwiek takich strategii postępowania, które działałyby w przypadku wszystkich osób autystycznych. Autyzm objawia się u poszczególnych osób w rozmaity sposób, a ich zachowania często podlegają zmianom wraz z upływem czasu. Lista metod radzenia sobie z zachowaniami autystycznymi to tylko lista sugestii, które w wielu przypadkach okazały się skuteczne. Osoby autystyczne często przejawiają zachowania, które mogą być krępujące, denerwujące, a także bardzo często mogą sprawiać, że poczujesz się rozgniewany lub zestresowany ich postępowaniem. Jednakże, w większości przypadków, nie jest zamiarem osób dotkniętych autyzmem, aby ich zachowania były interpretowane w sposób w jaki ma to miejsce. Z powodu swej niezdolności to odczuwania empatii w stosunku do innych ludzi, jest im niezmiernie trudno, o ile w ogóle jest to możliwe, zrozumieć skutki, jakie ich postępowanie wywiera na ludzi znajdujących się w ich otoczeniu. Kiedy tylko jest to możliwe, porozumiewaj się za pomocą dosłownego języka Osoby autystyczne często dosłownie interpretują język. Staraj się komunikować z nimi w sposób dosłowny, gdy tylko jest to możliwe. Zanim wydasz im polecenie, zapytaj sam siebie, jak mogłoby ono zostać zinterpretowane dosłownie. Nie używaj także wyrażeń slangowych czy potocznych, gdy z nimi rozmawiasz. Na przykład, na stwierdzenie „Wyglądasz jakby uleciało z ciebie powietrze”, mogą zareagować mówiąc „Przecież nie jestem oponą, żeby mogło ulatywać ze mnie powietrze”. Zawczasu przygotuj osobę dotkniętą autyzmem na zmiany w codziennym rozkładzie zajęć Osoby autystyczne mają często trudności z radzeniem sobie z jakimikolwiek zmianami w swej codziennej rutynie. Zmiana taka może wywołać u nich uczucie niepokoju i/lub frustracji. Niespodziewana zmiana może skutkować przejawianiem przez osobę autystyczną nieprzyjemnych lub nieznośnych zachowań, takich jak złość czy zachowania agresywne. Postaraj się sprawić, aby dzień takiej osoby był możliwie jak najbardziej przewidywalny, to jest rób wszystko w określonym porządku, w określonym czasie. Przekonasz się, że osoba autystyczna będzie prawdopodobnie domagała się tego, aby jego otoczenie nie ulegało zmianom, np. będzie chciała siedzieć w tym samym miejscu w trakcie posiłków, nalegała by przedmioty i urządzenia znajdowały się w tym samym miejscu przez cały czas. Koncentruj się na zmianie tych zachowań, które są nie do przyjęcia – nie martw się tymi, które są po prostu dziwaczne Zwłaszcza w przypadku osób dotkniętych łagodną formą autyzmu, całkiem możliwa jest zmiana tych zachowań, które są nie do zaakceptowania, takich jak np. napady złości, gryzienie czy niektóre zachowania obsesyjne. Próba zmiany zachowań, które są jedynie dziwaczne tylko cię wykończy i wywoła poczucia frustracji oraz niepokoju w twoich relacjach z osobą autystyczną. Gdy tylko to możliwe unikaj podnoszenia głosu w trakcie rozmowy z osobą autystyczną Wielu osób z autyzmem jest bardzo wrażliwych na wysokie tony i poziomy głośności, a także szczególnie wrażliwych na krytycyzm. Mówienie do nich głośno czy nawet krzyczenie na nie skutkuje jedynie tym, że osoba poczuje się zaniepokojona lub przestraszona. Bardzo często osoby autystyczne błędnie interpretują podniesiony głos jako głos gniewny. Jeśli nie podoba ci się sposób w jaki postępują, mów do nich stanowczym, ale spokojnym głosem. Nie oczekuj od osoby autystycznej, że będzie odwzajemniała emocje Osoby autystyczne mają ogromne trudności z odczuwaniem empatii wobec innych ludzi. Często trudno jest im zrozumieć, że inni ludzie mają prawdziwe uczucia i emocje tak jak oni. Dlatego też, płakanie gdy zrobią coś co cię martwi prawdopodobnie nie wywrze na nich emocjonalnego wpływu. Okazywaniem złości również rzadko można coś osiągnąć. Osoby takie mogą albo nie być w stanie zrozumieć dlaczego jesteś zły, albo też odebrać twą złość jako bycie okrutnym wobec nich. Postaraj się zachować cierpliwość, gdy osoba autystyczna wpada w histerię Bez względu na wiek, niektóre z osób autystycznych wpadają w histerię, gdyż jest to dla nich sposób w jaki wyrażają swój niepokój i/lub frustrację. Mimo iż wpadanie w histerię jest bardziej powszechne u autystycznych dzieci niż dorosłych, będziesz nadal musiał wykazać się cierpliwością w kontaktach z dorosłymi osobami dotkniętymi autyzmem. Jeśli jest to możliwe, spróbuj usunąć osobę z obszaru działania bodźca, który powoduje niepokój i tym samym rozprasza ją. Jeśli osoba taka wcześniej trenowała praktyki relaksacyjne, które są tobie znane, nakłoń ją do posłużenia się taką techniką. W innym przypadku, odtworzenie ulubionej muzyki także bywa pomocne albo też można pozwolić danej osobie (częściej dzieciom) bawić się wodą lub obserwować strumień wody. Porozumiewając się z osobą autystyczną, posługuj się kombinacją sygnałów wizualnych i słownych Z powodu upośledzenia zdolności rozumowania osoby autystyczne często nie są w stanie zrozumieć wydawanych im poleceń. Na przykład, jeśli chcesz żeby dana osoba usiadła na krześle, upewnij się, że cię widzi, wysuń krzesło, poklep w nie i zwracając się do osoby po imieniu poproś ją by usiadła na tym krześle. Nie zapomnij o pochwale za współpracę. Nie zakładaj, że Cię zwyczajnie ignorują, jeśli nie reagują gdu do nich mówisz Osoby autystyczne cierpią na upośledzenie zdolności rozumowania dotyczące bodźców wizualnych i słuchowych. Prawidłowo nazywamy je postrzeganiem wizualnym i słuchowym. Osoby takie mogą widzieć przedmiot, osobę czy sytuację, ale nie być w stanie zrozumieć jakie mają one znaczenie. Albo też mogą słyszeć określone dźwięki czy kogoś mówiącego do nich, i mimo iż słyszą każde słowo, nie potrafią wydobyć znaczenia z tego co się do nich mówi. Wynika to z tego, że ich mózg albo potrzebuje dużo czasu albo w ogóle nie jest w stanie przefiltrować wiadomości w celu wydobycia z niej znaczenia. To upośledzenie zdolności rozumowania najlepiej byłoby przyrównać do sytuacji, w której osoba nie autystyczna próbuje zrozumieć co się do niej mówi w obcym języku. Może słyszeć osobę, która do niej mówi, ale jej nie rozumie. Zachowaj poczucie humoru W celu pozostania zdrowym na umyśle i uniknięcia załamania nerwowego, musisz być w stanie dostrzegać zabawną stronę niektórych spośród ich zachowań. Na przykład, nie śmiejąc się przy tym z nich, spróbuj spojrzeć od tej „zabawnej” strony na sytuacje, w których osoby autystyczne interpretują coś dosłownie. Albo też, jeśli zrobią coś co cię rozśmieszyło, ale jest też dla ciebie krępujące, pośmiej się po cichu z tego, co zaszło. Ciągłe traktowanie ich postępowania w sposób poważny sprawi tylko, że będziesz czuł się bardziej spięty i zestresowany, a tym samym trudniej ci będzie sobie z tym poradzić. Wiele spośród przedstawionych sugestii może nie zadziałać od razu, ale z upływem czasu powinieneś dostrzec pewne zmiany w zachowaniu danej osoby. Radzenie sobie z zachowaniami autystycznymi może być czasem męczące, stresujące i być prawdziwym ciężarem dla innych ludzi. Jednakże jest możliwe by żyć szczęśliwie, zdrowo i produktywnie, nawet jeśli autyzm regularnie wnosi swój wkład do stresów dnia codziennego. Pamiętaj: BĄDŹ CIERPLIWY BĄDŹ TOLERANCYJNY BĄDŹ WYROZUMIAŁY ORAZ POCZUCIE HUMORU JEST KLUCZOWE Powyższe wskazówki zostały opracowane przez Rachel Kleverkamp, młodą kobietę cierpiącą na zaburzenie z grupy autyzmu. Rachel z powodzeniem zdała VCE (the Victorian Certificate of Education) i obecnie zdobywa wykształcenie w TAFE (Technical and Further Education). Dziękujemy pani Rachel Kleverkamp za pozwolenie nam na opublikowanie swojej pracy.

jak się bawić z dzieckiem autystycznym